ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన (PMFBY) 18 ఫిబ్రవరి 2016న వ్యవసాయ రంగంలో స్థిరమైన ఉత్పత్తికి తోడ్పడాలనే లక్ష్యంతో ప్రారంభించబడింది. ఊహించని సంఘటనల వల్ల పంట నష్టపోయిన రైతులకు పరిహారం అందించడం, రైతుల ఆదాయాన్ని స్థిరీకరించడం, వినూత్నమైన మరియు ఆధునిక వ్యవసాయ పద్ధతులను అవలంబించేలా ప్రోత్సహించడం, వ్యవసాయ రంగానికి రుణ ప్రవాహాన్ని నిర్ధారించడం మరియు ఉత్పత్తి నష్టాల నుండి రైతులను రక్షించడం ఈ పథకం లక్ష్యం.
పథకం అవలోకనం:
- పథకం పేరు: ప్రధాన్ మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన (PMFBY)
- పథకం సవరించబడింది: ఈ పథకం 18 ఫిబ్రవరి 2016న అమలు చేయబడింది మరియు 13 జనవరి 2020న సవరించబడింది.
- స్కీమ్ ఫండ్ కేటాయించబడింది: 2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరానికి రూ.15,500 కోట్లు.
- ప్రభుత్వ పథకం రకం: కేంద్ర ప్రభుత్వ పథకం.
- స్పాన్సర్డ్ / సెక్టార్ స్కీమ్: కేంద్ర ప్రభుత్వంచే స్పాన్సర్ చేయబడింది.
- దరఖాస్తు చేసుకోవడానికి వెబ్‌సైట్: http://agricoop.gov.in/
- హెల్ప్‌లైన్ నంబర్: 1800-11-5526.
లక్షణాలు :
ప్రకృతి వైపరీత్యాలు, తెగుళ్లు మరియు చీడపీడల కారణంగా రైతులు తమ పంటలకు నష్టం వాటిల్లినప్పుడు ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన రైతులకు ఆర్థిక సహాయం అందిస్తుంది. ఈ పథకం అన్ని ఆహార పంటలు, నూనెగింజలు మరియు వార్షిక వాణిజ్య లేదా ఉద్యాన పంటలకు వర్తిస్తుంది. ఈ పథకం యొక్క లక్షణాలు క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:
- రుణం పొందని రైతులకు ఈ పథకం స్వచ్ఛందంగా ఉంటుంది మరియు ఆర్థిక సంస్థల నుండి సీజనల్ అగ్రికల్చరల్ ఆపరేషన్స్ (SAO) రుణాలను పొందుతున్న రైతులందరికీ ఇది తప్పనిసరి.
- కరువు, వరదలు, తెగుళ్లు మరియు చీడపీడలు, కొండచరియలు విరిగిపడటం, సహజ అగ్నిప్రమాదాలు, పిడుగులు, తుఫానులు, వంటి వాటితో సహా విత్తడం నుండి కోత వరకు నిలబడి ఉన్న పంటలకు ఈ పథకం సమగ్ర ప్రమాద బీమాను అందిస్తుంది.
- ఈ పథకం ఏదైనా ప్రకృతి విప్పత్తుల వలన ఏర్పడిన పరిస్థుతులలో విత్తనాలను విత్తుకోలేకపోవడం, స్థానికీకరించిన విపత్తులు మరియు పంట తర్వాత నష్టాలకు కవరేజీని అందిస్తుంది. అనియంత్రిత కారణాల వల్ల రైతులు తమ పంటలను వేయలేనప్పుడు ఆర్థిక నష్టాల నుండి ఇది రక్షిస్తుంది. బీమా సంస్థ ఏర్పాటు చేసిన నాటడం గడువుకు ముందు కొనుగోలు చేసినట్లయితే నిరోధించబడిన విత్తనాల కవరేజీ అందుబాటులో ఉంటుంది. నిరోధిత విత్తన పరిస్థితులను కవర్ చేస్తే, రైతుకు భూమిని సిద్ధం చేయడానికి మరియు ఇన్‌పుట్‌లను కొనుగోలు చేయడానికి అయ్యే ఖర్చులు తిరిగి చెల్లించబడతాయి. అయితే, పంట వేయనందున ఆశించిన దిగుబడి లేదా దాని నుండి వచ్చే ఆదాయానికి రైతుకు పరిహారం అందదు.
- పథకం కింద ఎస్సీ/ఎస్టీ/మహిళా రైతుల గరిష్ట కవరేజీని నిర్ధారించడానికి ప్రత్యేక ప్రయత్నాలను కూడా ఈ పథకం కలిగి ఉంది.
క్రింది పట్టిక పథకం యొక్క లక్షణాల సంక్షిప్త సారాంశాన్ని అందిస్తుంది:
| లక్షణాలు | వివరాలు |
| పథకం వర్తించే రైతులు | వాటాదారులు మరియు కౌలు రైతులతో సహా రైతులందరూ |
| తప్పనిసరి భాగం | నోటిఫైడ్ పంటల కోసం SAO రుణం పొందిన రైతులు లబ్ధి పొందుతారు |
| స్వచ్ఛంద దరకాస్తు చేసుకోవాల్సిన వాళ్ళు | రుణం తీసుకోని రైతులు |
| పథకం వర్తించే రైతులు | ఆహార పంటలు, నూనెగింజలు, వార్షిక వాణిజ్య/ఉద్యాన పంటలు |
| వర్తించే ప్రమాదాల | విత్తడం, నిలిచిపోయిన పంటలు, కోత అనంతర నష్టాలను నిరోధించడం |
| సాధారణ మినహాయింపులు | యుద్ధం మరియు అణు ప్రమాదాల నుండి ఉత్పన్నమయ్యే నష్టాలకు ఈ పథకం నష్టపరిహారాన్ని చెల్లించదు |
లాభాలు :
- ఊహించని సంఘటనల వల్ల పంట నష్టం/నష్టం పొందిన రైతులకు పరిహారం అందించడం ద్వారా వ్యవసాయ రంగంలో స్థిరమైన ఉత్పత్తికి తోడ్పాటు అందించడం ఈ పథకం లక్ష్యం.
- ఈ పథకం రైతుల ఆదాయాన్ని స్థిరీకరించి వ్యవసాయంలో కొనసాగేలా చేస్తుంది.
- ఈ పథకం రైతులను వినూత్నమైన మరియు ఆధునిక వ్యవసాయ పద్ధతులను అనుసరించేలా ప్రోత్సహిస్తుంది.
- ఈ పథకం వ్యవసాయ రంగానికి రుణ ప్రవాహాన్ని నిర్ధారిస్తుంది, ఆహార భద్రత, పంటల వైవిధ్యం మరియు వ్యవసాయ రంగం యొక్క వృద్ధి మరియు పోటీతత్వాన్ని పెంచుతుంది.
లోపాలు :
ఈ పథకం రైతులందరికీ, ముఖ్యంగా కొన్ని విభాగాలకు చెందిన వారికి ఉపయోగపడడం లేదనే విమర్శలను ఎదుర్కొంటోంది. రుణం పొందని రైతులు పథకంని పొందడానికి అర్హులు, కానీ వారు రాష్ట్రంలో ఉన్న భూ-రికార్డుల (రికార్డ్స్ అఫ్ రైట్ (RoR), భూమి స్వాధీనం సర్టిఫికేట్ (LPC) మొదలైనవి) మరియు వర్తించే ఒప్పందానికి సంబంధించిన అవసరమైన డాక్యుమెంటరీ సాక్ష్యాలను, ఒప్పంద వివరాలు (వాటాదారులు/కౌలు రైతుల విషయంలో) సమర్పించాలి. ఈ పత్రాలు సమర్పించడం కొంతమంది రైతులకు సాధ్యం కాకపోవచ్చు.
ఎలా దరఖాస్తు చేయాలి?
ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన (PMFBY) కోసం దరఖాస్తు ప్రక్రియ కోసం దశల వారీ సూచనలు ఇక్కడ ఉన్నాయి:
- దశ 1: వ్యవసాయం, సహకారం మరియు రైతుల సంక్షేమ శాఖ అధికారిక వెబ్‌సైట్‌ని http://agricoop.gov.in/లో సందర్శించండి
- దశ 2: హోమ్‌పేజీలో “ప్రధాన్ మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన” ట్యాబ్ కోసం వెతికి, దానిపై క్లిక్ చేయండి.
- దశ 3: పథకం ప్రయోజనాలు, కవరేజ్ మరియు అర్హత ప్రమాణాలను అర్థం చేసుకోవడానికి పేజీలో అందించిన సమాచారాన్ని జాగ్రత్తగా చదవండి.
- దశ 4: దరఖాస్తు ప్రక్రియను కొనసాగించడానికి పేజీలోని “ఆన్‌లైన్‌లో దరఖాస్తు చేయి” లింక్‌పై క్లిక్ చేయండి.
- దశ 5: మీ పేరు, సంప్రదింపు వివరాలు, బ్యాంక్ ఖాతా సమాచారం మరియు పంట వివరాలు వంటి అన్ని అవసరమైన వివరాలతో దరఖాస్తు ఫారమ్‌ను పూరించండి.
- దశ 6: భూమి రికార్డులు మరియు ఒప్పందం వివరాలు వంటి అవసరమైన పత్రాలను అప్‌లోడ్ చేయండి.
- దశ 7: దరఖాస్తును సమర్పించే ముందు అందించిన మొత్తం సమాచారాన్ని సమీక్షించండి మరియు అది సరైనదని నిర్ధారించుకోండి.
- దశ 8: అప్లికేషన్‌ను సమర్పించిన తర్వాత, మీకు నిర్ధారణ సందేశం లేదా ఇమెయిల్ వస్తుంది.
- దశ 9: మీకు అందించిన అప్లికేషన్ రిఫరెన్స్ నంబర్‌ని ఉపయోగించి అప్లికేషన్ స్థితిని ట్రాక్ చేయండి.
- దశ 10: అప్లికేషన్ ఆమోదించబడిన తర్వాత, మీరు బీమా పాలసీ పత్రాన్ని అందుకుంటారు.
గమనిక: రుణం పొందని రైతులు ఈ పథకం కోసం దరఖాస్తు చేసుకోవాలని తప్పనిసరి కాదు మరియు వారి ఇష్టానుసారంగా చేసుకోవాలి అనుకుంటే చేసుకోవచ్చు. అయితే, ఆర్థిక సంస్థల నుండి సీజనల్ అగ్రికల్చరల్ ఆపరేషన్స్ (SAO) రుణాలను పొందే రైతులు ఈ పథకంలో తప్పనిసరిగా పాల్గొనవలసి ఉంటుంది. అదనంగా, ఈ పథకం SC/ST/మహిళా రైతుల గరిష్ట కవరేజీని నిర్ధారించడానికి కట్టుబడి ఉంది
అవసరమైన పత్రాలు:
ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన (PMFBY) కోసం అవసరమైన పత్రాల జాబితా ఇక్కడ ఉంది:
- రాష్ట్రంలో ప్రబలంగా ఉన్న భూ రికార్డులకు అవసరమైన డాక్యుమెంటరీ సాక్ష్యం (రికార్డ్స్ ఆఫ్ రైట్ (RoR), భూమి స్వాధీన ధృవీకరణ పత్రం (LPC) మొదలైనవి)
- వర్తించే ఒప్పందం/ఒప్పందం వివరాలు (భాగస్వామ్య పంటదారులు/కౌలు రైతుల విషయంలో)
- ఆర్థిక సంస్థ అందించిన రుణ పత్రాలు (సీజనల్ అగ్రికల్చరల్ ఆపరేషన్స్ (SAO) రుణాలను పొందే రైతుల కోసం)
- గుర్తింపు రుజువు (ఆధార్ కార్డ్, ఓటర్ ఐడి మొదలైనవి)
- బ్యాంక్ ఖాతా వివరాలు (ప్రత్యక్ష ప్రయోజన బదిలీ కోసం)
- సరిగ్గా నింపిన దరఖాస్తు ఫారమ్
- ప్రీమియం చెల్లింపు రసీదు (వర్తిస్తే)
- బీమా కంపెనీ లేదా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ద్వారా అవసరమైన ఏదైనా ఇతర పత్రాలు.
ఆర్థిక సంస్థల నుండి సీజనల్ అగ్రికల్చరల్ ఆపరేషన్స్ (SAO) రుణాలను పొందే రైతులు ప్రధాన్ మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన (PMFBY)లో తప్పనిసరిగా పాల్గొనవలసి ఉంటుంది. పథకం కోసం దరఖాస్తు చేయడానికి, ఈ రైతులు రాష్ట్రంలో ఉన్న భూమి రికార్డులకు అవసరమైన డాక్యుమెంటరీ (రికార్డ్స్ ఆఫ్ రైట్ (RoR), భూమి స్వాధీన ధృవీకరణ పత్రం (LPC) మొదలైనవి) సాక్ష్యాలను, వర్తించే కాంట్రాక్ట్/ఒప్పందం వివరాలను (సందర్భంలో) వాటాదారులు/కౌలు రైతులు), ఆర్థిక సంస్థ అందించిన రుణ పత్రాలు మరియు బీమా కంపెనీ లేదా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ద్వారా అవసరమైన ఏవైనా ఇతర పత్రాలు సమర్పించవలసి ఉంటుంది. రైతులు ఏవైనా అదనపు పత్రాల కోసం వారి ఆర్థిక సంస్థలతో నుంచి తెలుసుకోవాలి.
ముగింపు :
ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన (PMFBY) అనేది ఒక అద్భుతమైన పథకం, ఇది ఊహించని సంఘటనల వల్ల ఉత్పన్నమయ్యే పంట నష్టం/నష్టానికి గురైన రైతులకు పరిహారం అందించడం ద్వారా వ్యవసాయ రంగంలోని అనిశ్చితిని నిర్ధారించే లక్ష్యంతో ఉంది. ఈ పథకం రైతులను వినూత్న మరియు ఆధునిక వ్యవసాయ పద్ధతులను అనుసరించేలా ప్రోత్సహిస్తుంది మరియు వ్యవసాయ రంగానికి రుణ ప్రవాహాన్ని నిర్ధారిస్తుంది. అయితే, ఈ పథకం కొన్ని లోపాలను కలిగి ఉంది మరియు పథకం కింద రైతులకు గరిష్ట కవరేజీని నిర్ధారించడానికి ప్రత్యేక ప్రయత్నాలు చేయాలి.
