నేషనల్ మిషన్ ఆన్ నేచురల్ ఫార్మింగ్ (NMNF)

భారత ప్రభుత్వం 2023-24 నుండి ప్రత్యేక మరియు స్వతంత్ర పథకంగా నేషనల్ మిషన్ ఆన్ నేచురల్ ఫార్మింగ్ (NMNF)ని రూపొందించడం ద్వారా దేశవ్యాప్తంగా ప్రకృతి వ్యవసాయాన్ని ప్రోత్సహించే దిశగా ఒక ముఖ్యమైన అడుగు వేసింది. కొన్ని రాష్ట్రాలలో పైలట్ ప్రాతిపదికన ప్రారంభించబడిన భారతీయ ప్రకృతిక్ కృషి పద్ధతి (BPKP)ని పెంచడం ద్వారా ఈ చర్య తీసుకోబడింది.

పథకం అవలోకనం:

• పథకం పేరు: నేషనల్ మిషన్ ఆన్ నేచురల్ ఫార్మింగ్ (NMNF)
• పథకం ప్రారంభించిన సంవత్సరం: 2023-24
• పథకానికి నిధి కేటాయించబడింది: రూ. 1584 కోట్లు (భారత ప్రభుత్వ వాటా)
• ప్రభుత్వ పథకం రకం: కేంద్ర ప్రభుత్వం
• స్పాన్సర్డ్ / సెక్టార్ స్కీమ్: స్పాన్సర్ చేయబడింది

లక్షణాలు:

• వచ్చే నాలుగేళ్లలో 15,000 క్లస్టర్లను అభివృద్ధి చేయడం ద్వారా 7.5 లక్షల హెక్టార్ల విస్తీర్ణంలో  ప్రకృతి వ్యవసాయాన్ని విస్తరింపజేయాలని ఈ పథకం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
• ఇది గంగా బెల్ట్ వెంబడి మరియు దేశంలోని ఇతర వర్షాధార ప్రాంతాలలో 1 కోటి మంది రైతులకు అందలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
• ఈ పథకం యొక్క లక్ష్యాలలో వ్యవసాయం యొక్క ప్రత్యామ్నాయ వ్యవస్థలను ప్రోత్సహించడం, దేశీయ ఆవు మరియు స్థానిక వనరుల ఆధారంగా సమగ్ర వ్యవసాయ-పశుపోషణ నమూనాలను ప్రాచుర్యం పొందడం మరియు ప్రకృతి వ్యవసాయ పద్ధతులను సేకరించడం, ధృవీకరించడం మరియు డాక్యుమెంట్ చేయడం వంటివి ఉన్నాయి.
• ప్రకృతి వ్యవసాయంపై అవగాహన, సామర్థ్యం పెంపుదల, ప్రచారం మరియు ప్రదర్శన కోసం ఈ పథకం పని చేస్తుంది.
• ఇది జాతీయ మరియు అంతర్జాతీయ మార్కెట్ల కోసం ప్రకృతి వ్యవసాయ ఉత్పత్తులకు ప్రమాణాలు, ధృవీకరణ విధానాలు మరియు బ్రాండింగ్‌ను సృష్టిస్తుంది.
• కార్యక్రమం డిమాండ్-ఆధారితమైనది మరియు రాష్ట్రాలు సంవత్సర వారీ లక్ష్యాలు మరియు లక్ష్యాలతో దీర్ఘకాలిక దృక్పథ ప్రణాళికను సిద్ధం చేస్తాయి.
• ఆర్థిక సహాయంగా రూ.15000 @ హెక్టారుకు ఆన్-ఫార్మ్ ఇన్‌పుట్ ప్రొడక్షన్ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ కల్పనకు సహాయంగా హెక్టారుకు రూ. 5000/సంవత్సరానికి రైతులకు DBT ద్వారా అందించబడుతుంది.
• భారతీయ ప్రకృతిక కృషి పద్ధతి (BPKP) దేశవ్యాప్తంగా అమలు చేయడానికి NMNFగా పెంచబడింది.

పథకం గురించి తాజా వార్తలు:

• రాబోయే నాలుగేళ్లలో 15,000 క్లస్టర్ల అభివృద్ధి ద్వారా 7.5 లక్షల హెక్టార్ల భూమిలో  ప్రకృతి వ్యవసాయాన్ని విస్తరింపజేయాలని మిషన్ లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది, మొత్తం బడ్జెట్ వ్యయం రూ. 1,584 కోట్లు (భారత ప్రభుత్వ వాటా). ప్రభుత్వం 2023-24 సంవత్సరానికి రూ. 459.00 కోట్లు. ఈ పథకం రసాయన ఎరువులు మరియు పురుగుమందుల వినియోగాన్ని గణనీయంగా తగ్గించి, స్థిరమైన వ్యవసాయ పద్ధతులను ప్రోత్సహిస్తుందని భావిస్తున్నారు.
• అదనంగా, 2023-24 సంవత్సరానికి ఎరువుల సబ్సిడీ కోసం బడ్జెట్‌ను రూ. 1,75,099 కోట్లు. రైతులకు సరసమైన ధరకు ఎరువులు లభ్యమయ్యేలా చూసేందుకు ఇది కీలకమైన చర్య.

లాభాలు:

• సాంప్రదాయ దేశీయ వ్యవసాయ పద్ధతులను ప్రోత్సహిస్తుంది.
• బయట కొనుగోలు చేసిన వనరుల ధరను తగ్గించడం ద్వారా రైతుల ఆదాయాన్ని పెంచుతుంది.
• దేశీయ ఆవు మరియు స్థానిక వనరుల ఆధారంగా సమగ్ర పశుపోషణ మరియు వ్యవసాయ నమూనాలను ప్రోత్సహిస్తుంది.
• ఆర్థిక సహాయం రూ. రైతులకు హెక్టారుకు 15000 అందించారు.
• జాతీయ మరియు అంతర్జాతీయ మార్కెట్‌ల కోసం ఈ ఉత్పత్తుల కోసం ప్రమాణాలు, ధృవీకరణ విధానాలు మరియు బ్రాండింగ్‌ను సృష్టిస్తుంది.
• దేశంలోని వివిధ ప్రాంతాల్లో ఆచరిస్తున్న ప్రకృతి వ్యవసాయ పద్ధతులను సేకరించి డాక్యుమెంట్ చేస్తుంది.

లోపము:

ప్రకృతి వ్యవసాయ పద్ధతులను అమలు చేయడానికి అవసరమైన జ్ఞానం మరియు నైపుణ్యాలు లేని రైతులకు ప్రకృతి వ్యవసాయంపై జాతీయ మిషన్ ఉపయోగపడకపోవచ్చు. వనరులు మరియు మౌలిక సదుపాయాలకు పరిమిత ప్రాప్యత ఉన్న రైతులకు కూడా ఈ పథకం ప్రయోజనకరంగా ఉండకపోవచ్చు.

ముగింపు:

నేషనల్ మిషన్ ఆన్ నేచురల్ ఫార్మింగ్ (NMNF) అనేది దేశవ్యాప్తంగా సుస్థిరమైన మరియు పర్యావరణ అనుకూల వ్యవసాయ పద్ధతులను ప్రోత్సహించడానికి భారత ప్రభుత్వం చేస్తున్న ప్రశంసనీయమైన ప్రయత్నం. రైతులు బయటి వనరులపై ఆధారపడటాన్ని తగ్గించడం ద్వారా వారి ఆదాయాన్ని పెంచడం మరియు సాంప్రదాయ మరియు స్వదేశీ వ్యవసాయ పద్ధతులను అనుసరించడాన్ని ప్రోత్సహించడం ఈ పథకం లక్ష్యం. మొత్తం రూ. 1584 కోట్లు ఖర్చుతో మరియు రాబోయే నాలుగేళ్లలో 7.5 లక్షల హెక్టార్ల భూమిలో  ప్రకృతి వ్యవసాయాన్ని విస్తరించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది, భారతదేశంలో సుస్థిర వ్యవసాయం లక్ష్యాన్ని సాధించడానికి NMNF ఒక ముఖ్యమైన అడుగు. ప్రకృతి వ్యవసాయ సమూహాలను సృష్టించడం, అవగాహన కల్పించడం, సామర్థ్యాన్ని పెంపొందించడం మరియు ప్రకృతి వ్యవసాయ ఉత్పత్తుల ధృవీకరణపై ఈ పథకం యొక్క ప్రాధాన్యత నిస్సందేహంగా వ్యవసాయ సంఘం మరియు పర్యావరణంపై సానుకూల ప్రభావాన్ని చూపుతుంది.