వ్యవసాయంలో నీరు ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తుంది. భారతదేశంలో దాదాపు 80% నీటి వినియోగం వ్యవసాయంలో నీటిపారుదల కొరకు ఉపయోగించబడుతుంది. భారతీయ రైతులు ఇప్పటికీ తమ భూముల అవసరాల కొసం వర్షాల పైనే ఆధారపడుతున్నారు, దీని వలన వారు పంట నష్టానికి మరియు ఇతర ప్రమాదాలకు గురవుతారు. దీన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని, వ్యవసాయం మరియు రైతు సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ 2015లో ప్రధాన మంత్రి కృషి సించాయి యోజన పథకం (PMKSY)ని అమలు చేసింది. వ్యవసాయ ఉత్పాదకతను మెరుగుపరచడానికి మరియు నీటి వనరుల మెరుగైన వినియోగాన్ని నిర్ధారించడానికి సమగ్ర పరిష్కారాన్ని అందించడం ఈ పథకం లక్ష్యం. ప్రధాన మంత్రి కృషి సించాయి యోజన పథకం యొక్క ముఖ్యమైన అంశం సూక్ష్మ స్థాయి నీటిపారుదల పరిష్కారం, ఇది వ్యవసాయ స్థాయిలో సమర్ధవంతమైన నీటి వినియోగాన్ని నిర్ధారిస్తుంది.
పథకం అవలోకనం:
- పథకం పేరు: ప్రధాన్ మంత్రి కృషి సింఛాయి యోజన
- పథకం అమలు చేయబడింది: 2015
- పథకానికి నిధి కేటాయించబడింది: 93,068 కోట్లు (కేంద్ర సహాయం – 37,454)
- ప్రభుత్వ పథకం రకం: కేంద్ర ప్రాయోజిత వ్యవసాయ పథకం
- దరఖాస్తు చేయడానికి వెబ్సైట్: https://pmksy.gov.in/
- హెల్ప్లైన్ నంబర్: NA
ప్రధాన మంత్రి కృషి సించాయి యోజన యొక్క భాగాలు:
- యాక్సిలరేటెడ్ ఇరిగేషన్ బెనిఫిట్ ప్రోగ్రామ్ (AIBP): ఈ భాగం యొక్క లక్ష్యం రాష్ట్రాలకి ఆర్థిక సహాయం అందించడం ఆనకట్టలు, బ్యారేజీలు, కాలువలు మరియు బావులు వంటి కొనసాగుతున్న నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులను పూర్తి చేయడం.
- హర్ ఖేత్ కో పానీ (HKKP): HKKP భాగం సూక్ష్మ నీటిపారుదల, వాటర్షెడ్ అభివృద్ధి మరియు వర్షపు నీటి సంరక్షణతో సహా నీటి సంరక్షణ మరియు నిర్వహణ కోసం ఎండ్-టు-ఎండ్ పరిష్కారాలను అందించడం ద్వారా వ్యవసాయ స్థాయిలో నీటి వినియోగ సామర్థ్యాన్ని మెరుగుపరచడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
- వాటర్షెడ్ డెవలప్మెంట్ కాంపోనెంట్ (WDC): PMKSYలోని వాటర్షెడ్ కాంపోనెంట్, కాంటౌర్ బండింగ్, మట్టి కట్టలు, ల్యాండ్ లెవలింగ్ మరియు ఏపుగా ఉండే చర్యలు వంటి చర్యలను అమలు చేయడం ద్వారా నేల తేమ స్థాయిలను మరియు భూగర్భ జలాలను పెంచడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
(గమనిక: పర్ డ్రాప్ మోర్ క్రాప్ కాంపోనెంట్, ఇది అంతకుముందు PMKSYలో భాగంగా ఉంది, ఇప్పుడు విడిగా అమలు చేయబడింది)
ప్రధాన మంత్రి కృషి సించాయి యోజన యొక్క లక్షణాలు:
విభాగం | వ్యాఖ్యలు |
వ్యవధి | 2026 వరకు పొడిగించబడింది (గతంలో ఇది 2020 వరకు ఉంది) |
లబ్ధిదారులు | రైతులు |
PMKSY కోసం అర్హత ప్రమాణాలు |
|
పాల్గొన్న కమిటీలు | జాతీయ స్టీరింగ్ కమిటీ (NSC):
జాతీయ కార్యనిర్వాహక కమిటీ (NEC):
|
కవర్ చేయబడిన రాష్ట్రాలు | ఈశాన్య రాష్ట్రాలతో సహా అన్ని రాష్ట్రాలు మరియు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు |
PMKSY – HKKP యొక్క లాభాలు ఈ వసతులు కలిగిన ప్రాంతాలకు మాత్రమే వర్తిస్తుంది |
|
2021- 2026 సంవత్సరం నుంచి
లక్ష్యం |
•హర్ ఖేత్ కో పానీ (HKKP) – 4.5 లక్షల హెక్టార్ల నీటిపారుదల సామర్థ్యాన్ని సృష్టించడం.
• యాక్సిలరేటెడ్ ఇరిగేషన్ బెనిఫిట్ ప్రోగ్రామ్ (AIBP) – 30.23 లక్షల హెక్టార్ల సాగు చేయదగిన కమాండ్ ఏరియాను కవర్ చేయడానికి |
ప్రధాన మంత్రి కృషి సించాయి యోజన లక్ష్యాలు:
- దేశంలో సాగు భూమిని విస్తరించడం మరియు క్షేత్ర స్థాయిలో నీటిపారుదలలో పెట్టుబడుల కలయికను సాధించడం.
- స్థిరమైన నీటి నిర్వహణ పద్ధతులను ప్రోత్సహించడం మరియు వ్యవసాయంలో నీటి వృధాను తగ్గించడం.
- చిన్న మరియు సన్నకారు రైతులతో సహా రైతులందరికీ నీటిపారుదల సౌకర్యాన్ని మెరుగుపరచడం.
- ఖచ్చితమైన నీటిపారుదల పద్ధతులు మరియు ఇతర నీటి-పొదుపు సాంకేతికతలను స్వీకరించడాన్ని మెరుగుపరచడం.
- వ్యవసాయంలో నీటి వినియోగాన్ని తగ్గించడానికి వ్యవసాయ నీటి వినియోగ సామర్థ్యాన్ని మెరుగుపరచడం.
- నీటి సంరక్షణ, నిర్వహణ మరియు నీటిపారుదల మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధికి ఎండ్-టు-ఎండ్ పరిష్కారాలను అందించడం.
ప్రధాన మంత్రి కృషి సించాయి యోజన యొక్క సవాళ్లు:
- వాతావరణ మార్పు PMKSY విజయంపై గణనీయమైన ప్రభావాన్ని చూపుతుంది. వర్షపాతం నమూనాలు మరియు నీటి లభ్యతలో మార్పులు నీటిపారుదల అవస్థాపన ప్రభావాన్ని ప్రభావితం చేస్తాయి, నీటి వనరుల స్థిరమైన వినియోగాన్ని నిర్ధారించడం కష్టతరం చేస్తుంది.
ఎలా దరఖాస్తు చేయాలి?
దశ 1: ప్రధాన్ మంత్రి కృషి సించాయి యోజన అధికారిక వెబ్సైట్ (https://pmksy.gov.in/)ను సందర్శించండి
దశ 2: హోమ్పేజీలో ‘లాగిన్’ బటన్పై క్లిక్ చేయండి
దశ 3: ఆధారాలను నమోదు చేసి, మీ ఖాతాలోకి లాగిన్ చేయండి
దశ 4: విజయవంతంగా లాగిన్ అయిన తర్వాత, ‘యూజర్’ ఎంపికపై క్లిక్ చేసి, వినియోగదారు యొక్క డ్రాప్-డౌన్ మెను నుండి ‘వినియోగదారుని సృష్టించు’ని ఎంచుకోండి.
దశ 5: పోర్టల్ మిమ్మల్ని ‘కొత్త యూజర్ రిజిస్ట్రేషన్ ఫారమ్’కి దారి మళ్లిస్తుంది
దశ 6: అడిగిన మొత్తం సమాచారాన్ని జాగ్రత్తగా పూరించండి మరియు పూర్తి చేసిన తర్వాత ‘సమర్పించు’ బటన్పై క్లిక్ చేయండి.
అవసరమైన పత్రాలు:
- ఆధార్ కార్డ్
- చిరునామా రుజువు
- వ్యవసాయ భూమి పత్రాలు
- బ్యాంక్ పాస్బుక్
- పాస్పోర్ట్ సైజు ఛాయాచిత్రం
- నివాస ధృవీకరణ పత్రం
- కుల ధృవీకరణ పత్రం
ముగింపు:
ప్రధాన మంత్రి కృషి సింఛాయి యోజన నీటి వనరులను సమర్ధవంతంగా ఉపయోగించుకునేలా చేయడం ద్వారా రైతులకు మరియు మొత్తం వ్యవసాయానికి గణనీయమైన ప్రయోజనాలను తెస్తుంది.