కమలం లేదా డ్రాగన్ ఫ్రూట్ అని పిలువబడే ఈ మొక్క ఒక క్లైంబింగ్ కాక్టస్. ఈ పండు యొక్క ఆర్థిక విలువ మరియు ఆరోగ్య ప్రయోజనాల వలన విస్తృతంగా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ పండు దక్షిణ మెక్సికో, మధ్య మరియు దక్షిణ అమెరికాకు చెందినది. ఇప్పుడు భారతదేశంతో సహా ప్రపంచవ్యాప్తంగా 22 కంటే ఎక్కువ దేశాలలో సాగు చేయబడుతోంది.
అవలోకనం:
కమలం లేదా డ్రాగన్ ఫ్రూట్ నాటిన మొదటి సంవత్సరంలో ఆర్థిక ఉత్పత్తితో వేగవంతమైన రాబడిని అందిస్తుంది మరియు 3-4 సంవత్సరాలలో పూర్తి ఉత్పత్తిని అందిస్తుంది. ఈ పంటకు దాదాపు 20 ఏళ్ల ఆయుష్షు ఉంది, నాటిన రెండేళ్ల తర్వాత ఎకరాకు 10 టన్నుల వరకు దిగుబడి వస్తుంది. మార్కెట్ రూ. 100 /కిలో పండు రేటుతో, సంవత్సరానికి ఆదాయం రూ. 10,00,000 వస్తుంది. ఇది కమలం పండు పండించే రైతులకు గొప్ప ఆర్థిక ప్రయోజనాలను అందిస్తుంది.
ఇది రైతులకు ఏ విధంగా మేలు చేస్తుంది:
- అధిక దిగుబడి: కమలం అనేది దాని ప్రారంభ ఎదుగుదల దశలలో శీఘ్ర రాబడిని మరియు తక్కువ ఖర్చుతో కూడిన ఉత్పత్తిని అందించే ఒక పంట, అయితే దాని పూర్తి ఉత్పత్తి సామర్థ్యాన్ని చేరుకోవడానికి సాధారణంగా కొన్ని సంవత్సరాలు పడుతుంది. ఇతర పంటలతో పోల్చితే, కమలం ఎక్కువ జీవితకాలం కలిగి ఉంటుంది మరియు సాధారణంగా నాటిన ప్రారంభ సంవత్సరాల తర్వాత గణనీయమైన మొత్తంలో ఆర్థిక ఉత్పత్తిని ఉత్పత్తి చేస్తుంది.
- లాభదాయకమైన మార్కెట్: ప్రస్తుతం, కమలం కిలో పండ్లను రూ.100 చొప్పున మార్కెట్‌లో విక్రయిస్తున్నారు, ఫలితంగా పండ్ల విక్రయాల ద్వారా సంవత్సరానికి రూ.10,00,000 ఆదాయం వస్తుంది. కమలానికి భారతదేశం మరియు విదేశాలలో పెరుగుతున్న డిమాండ్‌తో, ఈ పండు యొక్క మార్కెట్ పెరుగుతుందని, రైతులకు లాభదాయకమైన మార్కెట్‌ను అందిస్తుంది.
- కనీస ఇన్పుట్ అవసరాలు: డ్రాగన్ ఫ్రూట్ పంట యొక్క సాగు కోసం తాకువ మోతాదులో ఎరువులు మరియు పురమందుల అవసరం అవుతాయి. దీని వలన పంట సాగుకు అయ్యే ఖర్చుని తగ్గించుకొని లాభాలను పెంచుకోవచ్చు.
- కరువును తట్టుకోగల పంట: కమలం కరువును తట్టుకోగల పంట మరియు నీటి కొరత ఉన్న ప్రాంతాల్లో బాగా పెరుగుతుంది. ఇతర పంటల సాగుకు అనుగుణంగా లేని ప్రాంతాల్లో కూడా దీనిని సాగు చేసుకోవచ్చు.
- ప్రభుత్వ మద్దతు: భారత ప్రభుత్వం మిషన్ ఫర్ ఇంటిగ్రేటెడ్ డెవలప్‌మెంట్ ఆఫ్ హార్టికల్చర్ (MIDH) కింద కమలం పం సాగుకు మద్దతు ఇస్తోంది మరియు బెంగళూరులోని ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హార్టికల్చరల్ రీసెర్చ్ (IIHR) కమలం పండు కోసం సెంటర్ ఆఫ్ ఎక్సలెన్స్ (CoE)ని స్థాపించడానికి సిద్ధంగా ఉంది. . ఇది రైతులకు అత్యాధునిక ఉత్పత్తి సాంకేతికత, అధిక-పనితీరు గల రకాలు మరియు నాణ్యమైన మొక్కల పెంపక సామగ్రికి ప్రాప్యతను అందిస్తుంది, అలాగే పంట అనంతర నిర్వహణ మరియు విలువ జోడింపు కోసం శిక్షణ మరియు మద్దతును అందిస్తుంది.
కీలక అంశాలు:
- బెంగుళూరులో IIHR ద్వారా స్థాపించబడిన సెంటర్ ఆఫ్ ఎక్సలెన్స్ అధిక-పనితీరు గల రకాలను అభివృద్ధి చేయడం, ప్రత్యుత్పత్తి పద్ధతులు, పంట అనంతర నిర్వహణ మరియు నిల్వ, ఉత్పత్తి వైవిధ్యీకరణ ప్రక్రియలు మరియు విలువ ఆధారిత ఉత్పత్తులపై దృష్టి సారిస్తుంది.
- కమలం పండ్ల ఉత్పత్తిలో స్వయం సమృద్ధి సాధించడం, రైతుల ఆర్థిక వృద్ధిని పెంచడం మరియు ఉత్పత్తికి విలువను జోడించడం ప్రభుత్వ లక్ష్యం.
- మిషన్ ఫర్ ఇంటిగ్రేటెడ్ డెవలప్‌మెంట్ ఆఫ్ హార్టికల్చర్ (MIDH) కింద కమలం పంట యొక్క సాగు విస్తీర్ణం, 5 సంవత్సరాలలో 50,000 హెక్టార్లకు విస్తరించాలనే లక్ష్యం కలిగి ఉంది.
కొన్ని సంబంధిత వాస్తవాలు మరియు గణాంకాలు:
| వాస్తవం | వివరాలు |
| మొక్క పేరు | కమలం (లేదా) డ్రాగన్ ఫ్రూట్ |
| మూలం | దక్షిణ మెక్సికో, మధ్య అమెరికా, దక్షిణ అమెరికా |
| ప్రసిద్ధ పేర్లు | పిఠయ, పితయ, పితయ రోజా, పితజః |
| ఆర్థిక విలువ | జ్యూస్, జామ్, జెల్లీ మొదలైన ఆహార ఉత్పత్తులు మరియు రోగనిరోధక శక్తిని పెంచడం, జీర్ణక్రియకు సహాయపడటం, ఫైబర్, యాంటీఆక్సిడెంట్లు మరియు విటమిన్లు కూడా పుష్కలంగా ఉండటం వంటి ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు. |
| సాగు ప్రాంతం | ఆగ్నేయాసియా, భారతదేశం, USA, కరేబియన్, ఆస్ట్రేలియా |
| భారతదేశంలో మొత్తం సాగు ప్రాంతం | 3,000 హెక్టార్లకు పైగా |
| భారతదేశంలో కమలం దిగుమతి | 2017లో 327 టన్నులు, 2019లో 9,162 టన్నులు, 2020లో 11,916 టన్నులు (అంచనా), 2021కి 15,491 టన్నులు అంచనా |
| అంచనా వేసిన దిగుమతి విలువ (2021) | రూ. 100 కోట్లు |
| ఎకరానికి దిగుబడి | 10 టన్నులు |
| మార్కెట్ ధర | రూ. 100 కిలోకు |
| బెనిఫిట్ కాస్ట్ రేషియో (BCR) | 2.58 |
| కమలం కోసం MIDH టార్గెట్ | 5 సంవత్సరాలలో 50,000 హెక్టార్లు |
| పంట జీవితకాల అంచనా | సుమారు 20 సంవత్సరాలు |
| సెంటర్ ఆఫ్ ఎక్సలెన్స్ | 09-03-2023న బెంగళూరులోని IIHR ద్వారా స్థాపించబడింది |
| సెంటర్ ఆఫ్ ఎక్సలెన్స్ ఫోకస్ | ఉత్పత్తి, పంట అనంతర చర్యలు, విలువ జోడింపు మరియు పరిశోధన |
ముగింపు:
రైతులలో పెరుగుతున్న ఆసక్తి మరియు వ్యవసాయ భూములలో కమలం సాగు చేయడం ద్వారా వారు పొందుతున్న శీఘ్ర రాబడితో, కమలం కొత్త ప్రాంతాలకు విస్తరిస్తుందని మరియు ఈ పంట యొక్క దేశీయ సాగు దిగుమతులను పూర్తిగా భర్తీ చేస్తుందని అంచనా. కమలం పండ్ల కోసం సెంటర్ ఆఫ్ ఎక్సలెన్స్ స్థాపన కమలం ఉత్పత్తిలో స్వీయ జీవనోపాధిని సాధించడానికి, విలువ జోడింపు మరియు రైతుల ఆర్థికాభివృద్ధిని పెంపొందించడానికి సహాయపడుతుంది.
