ದೇಶಾದ್ಯಂತ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಡುವ ಮೂಲಕ 2023-24ರಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಯೋಜನೆಯಾಗಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಿಷನ್ (NMNF) ಅನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ. ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾದ ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಕೃತಿಕ್ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿ (BPKP) ಅನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಮೂಲಕ ಈ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಕ್ರಮವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ದೇಶಾದ್ಯಂತ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಡುವ ಮೂಲಕ 2023-24 ರಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಯೋಜನೆಯಾಗಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಿಷನ್ ಅನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ.
ಯೋಜನೆಯ ಅವಲೋಕನ:
- ಯೋಜನೆಯ ಹೆಸರು: ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಿಷನ್ (NMNF)
- ಯೋಜನೆ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾದ ವರ್ಷ: 2023-24
- ಯೋಜನೆಯ ಅನುದಾನದ ಮಂಜೂರು: ರೂ. 1584 ಕೋಟಿ (ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಪಾಲು)
- ಸರ್ಕಾರದ ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಕಾರ: ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ
- ಪ್ರಾಯೋಜಿತ / ವಲಯ ಯೋಜನೆ: ಪ್ರಾಯೋಜಿತ
ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು:
- ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ 15,000 ಕ್ಲಸ್ಟರ್ಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಮೂಲಕ 7.5 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆವರಿಸುವ/ವ್ಯಾಪಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಈ ಯೋಜನೆ ಹೊಂದಿದೆ.
- ಈ ಯೋಜನೆಯು ಗಂಗಾ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ದೇಶದ ಇತರ ಮಳೆಯಾಶ್ರಿತ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ 1 ಕೋಟಿ ರೈತರನ್ನು ಮುಟ್ಟುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
- ಯೋಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶಗಳು ಪರ್ಯಾಯ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು, ದೇಸಿ ಹಸು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಮಗ್ರ ಕೃಷಿ-ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದು, ಮೌಲ್ಯೀಕರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ದಾಖಲಿಸುವುದು.
- ಈ ಯೋಜನೆಯು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯ ಜಾಗೃತಿ, ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ವೃದ್ಧಿ, ಉತ್ತೇಜನ ಮತ್ತು ಪ್ರಾತ್ಯಕ್ಷಿ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ , ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಮಾನದಂಡಗಳು, ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ತು ಬ್ರ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಬೇಡಿಕೆ-ಚಾಲಿತವಾಗಿದೆ ಹಾಗು ರಾಜ್ಯಗಳು ವರ್ಷವಾರು ಗುರಿಗಳು ಮತ್ತು ಈ ಗುರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ದೀರ್ಘಾವಧಿ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತವೆ.
- 15000 ರೂ.ಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು. ಪ್ರತಿ ಹೆಕ್ಟೇರಿಗೆ 15000, ಪ್ರತಿ ಹೆಕ್ಟೇರ್ಗೆ 5000 ರೂ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷದಂತೆ ಉತ್ಪದನಾ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಸಹಾಯವಾಗಿ ರೈತರಿಗೆ DBT ಮೂಲಕ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಭಾರತೀಯ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿ (BPKP) ಅನ್ನು ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಅನುಷ್ಠಾನ ಗೊಳಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯ ಉತ್ತೇಜನಕ್ಕೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಿಷನ್ NMNF ಆಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ
ಯೋಜನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸುದ್ದಿ:
ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ 15,000 ಕ್ಲಸ್ಟರ್ಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಮೂಲಕ 7.5 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಆವರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಮಿಷನ್ ಹೊಂದಿದೆ, ಯೋಜನೆಯ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕಾಗಿ ಅನುದಾನದ ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತ ರೂ. 1,584 ಕೋಟಿ (ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಪಾಲು). ಸರ್ಕಾರವು 2023-24 ನೇ ಸಾಲಿಗೆ ರೂ 459.00 ಕೋಟಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅನುದಾನವನ್ನು ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ಮೀಸಲಾಗಿಡಲಾಗಿದೆ . ಈ ಯೋಜನೆಯು ರಾಸಾಯನಿಕ ಗೊಬ್ಬರಗಳು ಮತ್ತು ಕೀಟನಾಶಕಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಜೊತೆಗೆ, 2023-24ನೇ ಸಾಲಿನ ರಸಗೊಬ್ಬರದ ಸಹಾಯಧನವನ್ನು ರೈತರಿಗೆ ನೀಡುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ರೂ. 1,75,099 ಕೋಟಿ. ಕೇಂದ್ರ ಬಜೆಟ್ ನಲ್ಲಿ ಮೀಸಲಾಗಿಡಲಾಗಿದೆ, ಇದರಿಂದ ಕೈಗೆಟಕುವ ದರದಲ್ಲಿ ರೈತರಿಗೆ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅನುದಾನದ ಮೀಸಲು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಕ್ರಮವಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:
- ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸ್ಥಳೀಯ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ.
- ಬಾಹ್ಯವಾಗಿ ಖರೀದಿ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ರೈತರ ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ದೇಸಿ ಹಸು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಮಗ್ರ ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.
- ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ರೈತರಿಗೆ ಪ್ರತಿ ಹೆಕ್ಟೇರ್ಗೆ 15000 ರೂ.
- ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ಈ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಮಾನದಂಡಗಳು, ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ತು ಬ್ರ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತದೆ.
- ದೇಶದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ದಾಖಲಿಸುತ್ತದೆ.
ನ್ಯೂನತೆ:
ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯಗಳ ಕೊರತೆಯಿರುವ ರೈತರಿಗೆ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಿಷನ್ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗದಿರಬಹುದು. ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರೈತರಿಗೆ ಈ ಯೋಜನೆಯು ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಹಿನ್ನುಡಿ :
ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಿಷನ್ (NMNF) ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಸುಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಕೃಷಿ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಶ್ಲಾಘನೀಯ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿದೆ. ಬಾಹ್ಯ ಒಳಹರಿವಿನ ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಕೃಷಿ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ರೈತರ ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಈ ಯೋಜನೆ ಹೊಂದಿದೆ. ಯೋಜನೆಯ ಒಟ್ಟು ಅನುದಾನ ರೂ. 1584 ಕೋಟಿ ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ 7.5 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಭೂಮಿಯನ್ನು ತಲುಪುವ ಗುರಿ ಹೊಂದುವ ಮೂಲಕ NMNF ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸುಸ್ಥಿರ ಕೃಷಿಯ ಗುರಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿ ಸಮೂಹಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವುದು, ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವುದು, ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ವರ್ಧನೆ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣಕ್ಕೆ ಯೋಜನೆಯ ಒತ್ತು ನಿಸ್ಸಂದೇಹವಾಗಿ ರೈತ ಸಮುದಾಯ ಮತ್ತು ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.