ಕಮಲಂ ಅಥವಾ ಡ್ರ್ಯಾಗನ್ ಹಣ್ಣು, ಕ್ಯಾಕ್ಟಸ್ ಆಧಾರಿತ ಹಣ್ಣಾಗಿದ್ದು,ತನ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಆರೋಗ್ಯಕರವಾದ ಗುಣಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಹಣ್ಣಿನ ಮೂಲ ಸ್ಥಾನವು ದಕ್ಷಿಣ ಮೆಕ್ಸಿಕೋ, ಮಧ್ಯ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೇರಿಕ ಆಗಿದ್ದು, ಈಗ ಭಾರತ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ 22 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಅವಲೋಕನ
ಕಮಲಂ ಅಥವಾ ಡ್ರ್ಯಾಗನ್ ಹಣ್ಣು, ಮೊದಲನೇಯ ವರ್ಷದಿಂದಲೇ ತ್ವರಿತ ಲಾಭವನ್ನು ನೀಡಲಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು 3-4 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಲಾಭವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಬೆಳೆಗೆ ಸುಮಾರು 20 ವರ್ಷಗಳ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಿದ್ದು , ಗಿಡವನ್ನು ನೆಟ್ಟ 2 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಎಕರೆಗೆ 10 ಟನ್ ಗಳ ಇಳುವರಿ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಪ್ರತಿ ಕೆ.ಜಿ. ಹಣ್ಣಿಗೆ ರೂ.100/- ಮಾತ್ರದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ದರ ಇದ್ದಲ್ಲಿ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ರೂ.10,00,000/- ಆದಾಯ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಕಮಲಂ ಹಣ್ಣು ಬೆಳೆಯುವ ರೈತರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಲಾಭ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.
ರೈತರಿಗೆ ಆಗುವ ಲಾಭ :
- ಅಧಿಕ ಇಳುವರಿ: ಕಮಲಂ ಬೆಳೆಯು ತನ್ನ ಆರಂಭಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ ತ್ವರಿತ ಆದಾಯ ಹಾಗೂ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾದ ಆದಾಯ ನೀಡುವ ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಬೆಳೆಯಾಗಿದೆ, ಜೊತೆಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಇಳುವರಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸದರಿ ಬೆಳೆಯು ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇತರೆ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ, ಕಮಲಂ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಇಳುವರಿ ಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷದ ಮುಂದಿನ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಮಾಣದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.
- ಲಾಭದಾಯಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ: ಪ್ರಸ್ತುತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಕೆಜಿ ಕಮಲಂ ಹಣ್ಣಿಗೆ ರೂ.100 ರಂತೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ರೂ.10,00,000/- ಮಾತ್ರದ ಲಾಭವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.ಸದರಿ ಹಣ್ಣಿನ ವೆಚ್ಚ ಅನುಪಾತ (BCR) 2.58 ಆಗಿದೆ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಹಣ್ಣಿಗೆ ಭಾರತ ಹಾಗೂ ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಬೇಡಿಕೆಯಿಂದ ರೈತರಿಗೆ ಲಾಭದಾಯಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
- ಕನಿಷ್ಠ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳು: ಕಮಲಂ ಕಡಿಮೆ–ವೆಚ್ಚದ ಬೆಳೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದಕ್ಕೆ ಅತೀ ಕಡಿಮೆ ರಸಗೊಬ್ಬರಗಳು ಮತ್ತು ಕೀಟನಾಶಕಗಳ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ರೈತರು ಕಡಿಮೆ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು, ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಾಭವನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು.
4 ಬರ-ನಿರೋಧಕ ಬೆಳೆ: ಕಮಲಂ ಬರ-ನಿರೋಧಕ ಬೆಳೆಯಾಗಿದ್ದು, ನೀರಿನ ಕೊರತೆ ಇರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಹ ಬೆಳೆಯಬಹುದು. ಇತರೆ ಬೆಳೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬೆಳೆಯದ ಒಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ರೈತರು ಸದರಿ ಬೆಳೆಯನ್ನು ಬೆಳೆದು ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
- ಸರ್ಕಾರದ ಬೆಂಬಲ: ತೋಟಗಾರಿಕೆಯ ಸಮಗ್ರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಮಿಷನ್ ಅನುಷ್ಠಾನ (MIDH) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಕಮಲಂ ಬೆಳೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದೆ, ಜೊತೆಗೆ ಸದರಿ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಏಳಿಗೆಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ (IIHR), ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಸೆಂಟರ್ ಆಫ್ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್ (CoE) ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಸಜ್ಜಾಗಿದೆ. ಸದರಿಯು ರೈತರಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಬೆಳೆಯ ಇತ್ತೀಚಿನ ಉತ್ಪಾದನಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳ ಬಗ್ಗೆ, ಉನ್ನತ–ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ತಳಿಗಳ ಮಾಹಿತಿ ಬಗ್ಗೆ ಹಾಗೂ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಸಸಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಕಟಾವಿನ ನಂತರದ ನಿರ್ವಹಣೆ ಕಾರ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹಾಗೂ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ತರಬೇತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಹಾಗೂ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು:
- IIHR, ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿರುವ ಸೆಂಟರ್ ಆಫ್ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್, ಉನ್ನತ–ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ತಳಿಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು, ಸಸ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಸುವ ತಂತ್ರಗಳು, ಕೊಯ್ಲಿನ ನಂತರದ ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾರ್ಯಗಳು, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆ ಹಾಗೂ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ವೈವಿಧ್ಯೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.
- ಸರ್ಕಾರದ ಮುಖ್ಯೋದ್ದೇಶ, ಕಮಲಂ ಹಣ್ಣಿನ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಬಿಗಳಾಗುವುದು, ರೈತ ಸಮುದಾಯದ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವುದು, ಹಾಗೂ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದಾಗಿರುತ್ತದೆ.
- ತೋಟಗಾರಿಕೆಯ ಸಮಗ್ರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಮಿಷನ್ ಅನುಷ್ಠಾನ (MIDH) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಕಮಲಂ ಹಣ್ಣಿನ ಪ್ರದೇಶದ ವಿಸ್ತರಣೆಯ ಗುರಿ ಮುಂಬರುವ 5 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ 50,000 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ.
ಕೆಲವು ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಷಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳು
| ವಿಷಯ | ವಿವರಣೆ |
| ಬೆಳೆಯ ಹೆಸರು | ಕಮಲಂ/ ಡ್ರಾಗನ್ ಹಣ್ಣು |
| ಮೂಲ ಸ್ಥಾನ | ದಕ್ಷಿಣ ಮೆಕ್ಸಿಕೋ, ಮಧ್ಯ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೇರಿಕ |
| ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಕರೆಯುವ ಹೆಸರು | ಪಿತಾಯ, ಪಿಟಾಯಾ, ಪಿಟಾಯಾ ರೋಜಾ, ಪಿತಾಜಾ |
| ಆರ್ಥಿಕ ಮೌಲ್ಯ | ಜ್ಯೂಸ್, ಜಾಮ್, ಜೆಲ್ಲಿ ಮುಂತಾದ ಆಹಾರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಜೊತೆಗೆ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಉಪಯುಕ್ತತೆಗಳು ಅಂದರೆ ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು, ಜೀರ್ಣಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು ಆಗಿರುತ್ತದೆ ಜೊತೆಗೆ ಫೈಬರ್, ಆಂಟಿಆಕ್ಸಿಡೆಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ವಿಟಮಿನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ. |
| ಕೃಷಿ ವಿಸ್ತರಣೆ | ಆಗ್ನೇಯ –ಏಷ್ಯಾ, ಭಾರತ, ಯುಎಸ್ಎ, ಕೆರಿಬಿಯನ್, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ |
| ಭಾರತದ ಸಾಗುವಳಿ ಪ್ರದೇಶ | > 3,000 ಹೆಕ್ಟೇರ್ |
| ಭಾರತಕ್ಕೆ ಕಮಲಂ ಹಣ್ಣುಗಳ ಆಮದು | 2017ರಲ್ಲಿ 327 ಟನ್, 2019ರಲ್ಲಿ 9162 ಟನ್, 2020ರಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜು 11916 ಟನ್, 2021ರಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜು 15491 ಟನ್ |
| ಆಮದು ಮೌಲ್ಯ (2021) | ರೂ.100 ಕೋಟಿಗಳು |
| ಇಳುವರಿ ಪ್ರತಿ ಎಕರೆಗೆ | 10 ಟನ್ |
| ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ದರ | ರೂ.100 ಪ್ರತಿ ಕೆ.ಜಿ. ಗೆ |
| ಲಾಭ ವೆಚ್ಚ ಅನುಪಾತ (BCR) | 2.58 |
| ಕಮಲಂ ಹಣ್ಣಿಗೆ MIDH ಗುರಿ | 5 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ 50,000 ಹೆಕ್ಟೇರ್ |
| ಇಳುವರಿ ನೀರಿಕ್ಷೆ ಅವಧಿ | ಸುಮಾರು 20 ವರ್ಷ |
| ಸೆಂಟರ್ ಆಫ್ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್ | 09-03-2023ರಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿನ IIHR ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆ |
| ಸೆಂಟರ್ ಆಫ್ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್ ಫೋಕಸ್ | ಉತ್ಪಾದನೆ, ಕೊಯ್ಲಿನ ನಂತರದ ಕಾರ್ಯಗಳು, ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆ |
ತೀರ್ಮಾನ
ರೈತರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಆಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಅಲ್ಪ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಕಮಲವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದರಿಂದ ಅವರು ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ತ್ವರಿತ ಆದಾಯದೊಂದಿಗೆ, ಕಮಲಂ ಹೊಸ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೇಶೀಯ ಕೃಷಿಯು ಆಮದುಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಮಲಂ ಹಣ್ಣಿನ ಉತ್ಕೃಷ್ಟತೆಯ ಕೇಂದ್ರದ ಸ್ಥಾಪನೆಯು ಕಮಲಂ ಹಣ್ಣಿನ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಸಾಧಿಸಲು, ಮೌಲ್ಯವರ್ಧನೆ ಮತ್ತು ರೈತ ಸಮುದಾಯದ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
